دریاچه بختگان نی ریز

دریاچه بختگان نی ریز بزرگترین دریاچه در تمام استان فارس و از جمله جاهای دیدنی نی ریز است. این دریاچه زیستگاه زمستانه پرندگانی است که از روسیه و دشتهای سیبری به ایران مهاجرت می‌کردند. این دریاچه در طی خشکسالی های اخیر بسیار آسیب دیده است. دریاچه بختگان نی ریز در زمره باارزش ترین تالاب های منطقه و استان فارس است که از ارزش زیست محیطی بسیار بالایی برخوردار است. دریاچه بختگان نی ریز در حدود 3500 کیلومتر مربع وسعت داشته و رودخانه سیوند و کر اصلی ترین منبع تغذیه آن است. رودخانه سیوند در مسیر حرکت خود به رودخانه کر متصل شده و سپس به دریاچه بختگان وارد می شود. این دریاچه دارای جزایر کوچک متعددی در درون خود بوده است. احداث سد، حفر چاه های  غیر مجاز و همچنین خشکسالی های چند سال اخیر به شدت به این دریاچه صدمه زده و گاه آن را به کویری خشک مبدل کرده است.

این جاذبه نزدیک را از دست ندهید : پارک ملی و پناهگاه حیات وحش بختگان

 

دریاچه بختگان نی ریز در کدام استان است

تالاب بختگان

به دلیل قرار گرفتن نی ریز در میان کوهستان های بلند این منطقه از رطوبت کمتری برخوردار است اما دریاچه بختگان نی ریز کمبود رطوبت این منطقه را جبران کرده و سبب رشد درختان و مزارع اطراف می شده است. خشک شدن بختگان این منطقه را با خطرات زیست محیطی گوناگونی روبرو کرده است. دریاچه بختگان محلی مناسب برای پرندگان مهاجری است که از سیبری و روسیه خودشان را به نی ریز می رسانند. فلامینگو، مرغابی، غاز، درنا، کبوتر دریایی و چیلک تنها بخشی از پرندگان مهاجر بختگان را تشکیل می دهند. درناهای مهاجر اصلی ترین ساکنان فصلی بختگان بودند که با وجود خشک شدن دریاچه هنوز هم به تالاب بختگان نی ریز می آیند.

وجود زمین های کشاورزی مناطق نزدیک دریاچه سبب شده تا درناهای مهاجر بتوانند با وجود کاهش محسوس سطح آب دریاچه غذای مورد نیاز خود را تامین کنند اما سایر پرندگان دیگر قادر به ادامه حیات در دریاچه نبوده و آن را ترک کردند. خشک شدن این دریاچه شور سبب شده تا شوره زاری وسیع در منطقه پدیدار شود و باعث ایجاد گرد و غبار فراوان شود. این دریاچه در زمره زیباترین جاذبه های طبیعی نی ریز قرار دارد.

مهاجرت پرندگان به دریچه بختگان

این دریاچه در هنگام ترسالی، زیستگاه زمستانه پرندگان مهاجر از روسیه، دشت های سیبری و برخی از مناطق دیگر كشورمان است.
در سال های پُر بارش انواع فلامینگو، درنا، كبوتر دریایی، آب‌چلیك، مرغابی و غاز در این منطقه فرود آمده و زمستان گذرانی می كنند.

دریاچه بختگان نی ریز، همچنین در زمان ترسالی، باعث افزایش رطوبت هوا می‌شود و به علت بلند بودن ارتفاع كوه‌های پیرامون شهرستان نی‌ریز، رطوبت حاصله در هوای همان منطقه باقی می ‌ماند و موجب ثمردهی درختان انجیر، بادام، رز و زیتون در كوه‌ها شده كه می‌توان به نوعی آن را آبیاری مصنوعی كوه‌ها نامید.

فاصله دریاچه بختگان نی ریز تا شیراز

دریاچه بختگان در 160 کیلومتری شیراز و در 10 کیلومتری نی ریز واقع شده است. این دریاچه بخشی از دریاچه بزرگی است که نیمی از آن را بختگان و نیمی دیگر را دریاچه طشک نی ریز می نامند. محل اتصال این دو دریاچه در میان کوه های پیچگان واقع شده ودر تمام فصول سال دارای آب است. در سال های اخیر فعالیت هایی برای احیای این دریاچه صورت گرفته است.

دریاچه بختگان نی ریز

دریاچه بختگان؛ دریاچه ای که سدها جانش را گرفتند

از سال 1351 خورشیدی با احداث سد دوزن، دیگر آبی از رودخانه کُر به دریاچه بختگان نی ریز نرسید. از آن پس، تنها راهی که بختگان را از آب‌های جاری برخوردار می‌کرد، سیلاب‌های گستره‌ی پیرامونش بود.  در سال 1374، با ساخت سد سیوند در تنگه بلاغی، راهِ همان سیلاب‌ها هم بسته شد و گلوی بختگان از تشنگی خشکید. همچنین در سال 1386 با ساخت سد ملاصدرا کمر به نابودی بختگان بسته شد. 

جالب است بدانید که در شمال باختری دریاچه‌ی بختگان، دریاچه‌ی دیگری به نام «طشک» جای دارد و همواره این دو دریاچه به هم پیوسته بوده‌اند. با ساخت سدها، آن پیوستگی از میان رفت و نه‌تنها بختگان، که طشک را هم دچار خشکی و شوری کرد.

رهاسازی حقابه بختگان، امید به احیای این تالاب را تقویت کرد

استانداری فارس اعلام کرده است که حداقل نیاز آبی سالانه تالاب بختگان نی ریز، ۳۰۰ میلیون متر مکعب است و به دنبال صدور درخواستی برای تامین  ۱۲۰ میلیون متر مکعب آب از سد درودزن،  سال 1398 بیش از  ۴۰ میلیون متر مکعب و در سال 1399،  ۵۵ میلیون متر مکعب  آب از این محل برای تامین حقابه بختگان تخصیص یافته است .