منطقه حفاظت شده مراکان یکی از قدیمی ترین مناطق حفاظت شده ایران است که در سال 1346 هجری شمسی در ردیف مناطق حفاظت شده و شکار ممنوع قرار گرفته است. مراکان در میان دو استان آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی قرار گرفته است. در استان آذربایجان غربی مراکان در محدوده سیاسی شهرستان خوی و در همسایگی شهرستان جلفا قرار گرفته و مدیریت آن نیز با حیات وحش استان آذربایجان غربی است. علاوه بر شهرستان خوی بخش هایی از این منطقه حفاظت شده وسیع با 103.983 هکتار وسعت در شهرستان های مرند، جلفا، پلدشت و چایپاره قرار گرفته است. منطقه حفاظت شده مراکان یک منطقه مرزی نیز به شمار می رود و رودخانه ارس از شمال این منطقه عبور می کند.
جاده ترانزیتی و مهم تبریز به سوی مرز بازرگان از حد فاصل ایواوغلی تا قره ضیا الدین یکی از راه های دسترسی به این منطقه حفاظت شده است. جاده قر ضیا الدین به سوی منطقه مرزی ارس نیز از دیگر راه های منتهی به این منطقه حفاظت شده است. سومین گزینه برای دسترسی به مراکان جاده منطقه جلفا به شهرک مرزی ارس است. دو جاده جلفا به ارس و قره ضیا الدین به ارس دو ضلع منطقه مراکان را تشکیل می دهند. این منطقه که بیشتر به صورت تپه ماهوئر و دشت است دارای ارتفاعاتی نیز می باشد که بلندترینشان 2100 متر و کوتاه ترین شان 720 متر ارتفاع دارد و در میانه منطقه مراکان به چشم می خورد. در این منطقه پوشش گیاهی غنی به چشم می خورد.
گون، کلاه میرحسین، تنگرس، میخک، گلابی وحشی، چوبک، پوا و چندین گونه گیاهی نادر و ارزشمند دیگر از جمله پوشش های گیاهی این منطقه است. انبوه درختان بلوط و گردو در قالب جنگل های کوچک در کنار درختان دیگری همچون ولیک، سماق، بادام وحشیف کیکم، بنه، نسترن، گوجه وحشی، گلابی وحشی در کنار درختان سیب، بید، تبریزی، زبان گنجشک از دیگر پوشش های گیاهی این منطقه چشم نواز است. در این منطقه جانوران گوناگونی نیز به چشم می خورند. بیش از 1000 راس قوچ و میش ارمنی، بیش از 3500 راس کل و بز، گرگ، خرگوش، سیاهگوش، عقاب، پلنگ، همستر، گراز، سمور، کبک، کرکس مصری، بالابان، لاک پشت مهمیزدار، افعی و ماهی اسبله در قالب 128 گونه پرنده، 34 گونه ماهی و خزنده و 28 گونه پستاندار از جمله جانداران ساکن در منطقه حفاظت شده مرزی مراکان هستند.
چشمه سارهای متعدد، رودخانه های پرآبف دره های سرسبز و مناظر طبیعی فوق العاده ای در این منطقه حفاظت شده به چشم می خورد. به دلیل نزدیکی این منطقه به مرز ایران و جمهوری آذربایجان شاهد شرایط امنیتی بهتری در این منطقه هستیم به گونه ای که مراکان را بهشت قوچ و میش ارمنی می دانند. در چند سال گذشته دغدغه دوستداران محیط زیست در منطقه مراکان شکار بی رویه آهو بوده است.
