عمارت آصف وزیری یکی از خانه های تاریخی استان کردستان است که در شهر سنندج قرار گرفته است. این عمارت تاریخی در ابتدا متعلق به خانواده ای با نام معتمد هاشمی و یا مجد الاشرف بوده است. خاندان معتمد هاشمی این خانه را در دوره حکومت صفویه بنیان نهاده اند. با روی کار آمدن حکومت قاجار خانه به خاندان وزیری فروخته می شود. خاندان وزیری خانواده ای از اهالی اصفهان بودند که در زمان هلوخان اردلان، حاکم کردستان در دوران صفویه، به کردستان نقل مکان می کنند و از آنجا که یکی از اعضای خانواده به مقام وزارت می رسد نام خانوادگی این خانه به وزیری تغییر پیدا میکند. میرزاعلی نقی خان کردستانی یکی از اعضای این خانواده بود که در دستگاه وزارت کردستان به مقام بالایی رسیده و لقب آصف را دریافت میکند و بعد از دوران مشروطه با نام آصف اعظم شناخته می شود.
خانه آصف وزیری نیز توسط پدر وی خریداری شده و تغییرلتی در آن اعمال می گردد و بخش های مختلفی به آن افزوده می شود. بعد از مرگ پدر خانه به میرزاعلی نقی یا همان آصف وزیری به ارث می رسد. خانه در تمکل اعضای خاندان وزیری بود تا اینکه در نهایت در سال 1372 از این خاندان خریداری شده و به تملک میراث فرهنگی استان کردستان درمی آید. خانه از بخش های مختلفی همانند عمارت اندرونی، عمارت بیرونی، حیاط بیرونی، حیاط اندرونی، حیاط مستخدمین و حیاط موسوم به مطبخ به همراه دالان ها، سردر، هشتی و .. تشکیل شده است. بخش های مختلف این عمارت در دوره های مختلف تاریخی ساخته شده است و در میان دو حیاط اصلی آن دو حوض بسیار زیبا تعبیه شده است. بخش شمالی عمارت که شامل شاه نشین، تالارهای تشریفات و دالان های دو طرف آن در کنار اتاق های متعدد ضلع شمالی در دوران صفویه ساخته شده است.
بخش غربی و ضلع شرقی خانه نیز شمال اتاق های دو دری، سه دری، مهمان خانه، حمام و .. است که در دوران قاجار و توسط پدر میرزاعلی نقی ساخته شده است. سردر ورودی به همراه نیم هشتی موجود در ورودی عمارت و بخش اندرونی نیز در دوران آصف خان وزیری و در اوایل حکومت پهلوی به این عمارت زیبا افزوده شده است. آصف خان تالار پذیرایی غربی را نیز بازسازی می نماید تا عمارت آصف به اوج شکوه خود برسد. عمارت آصف خان وزیری هم اکنون 4000 مترمربع وسعت دارد و در آن تزئینات فاخری همانند مقرنس کاری، آجرچینی، گچ بری، ساروج بری، شیشه های رنگی، گره چینی، ارسی های زیبا و .. به چشم می خورد. خانه رو به شمال ساخته شده است تا از نور کافی بهره ببرد. این عمارت پس از خریداری به مدت چهار سال مرمت شده است.
در طی عملیات مرمت کلیه عمارت و تزئینات آن بازسازی شده و کف حیاط مجددا سنگ فرش شده است. حیاط مستخدمین نیز که به طور کلی آسیب دیده بود مجددا ساخته شده است. این موزه هم اکنون با نام موزه کرد و یا خانه کرد شناخته می شود و بزرگترین موزه قومیتی ایران است. در این موزه علاوه بر آشنایی با تاریخ مردم کرد و شیوه زندگی، کار، تحصیل و ... آن ها، شما با مشاهیر کرد نیز آشنا خواهید شد.
