پوریای ولی کیست؟
برخی ها او را اهل اورگنج و برخی هم اور ا اهل گنجه می دانند. او در جوانی کشتی می گرفت و مشغول به کار پوستین دوزی و کلاه دوزی هم اشتغال داشت.
محمود خوارزمی که با نام پوریای ولی نیز شناخته می شود یکی از پهلوانان نام دار ایرانی است که به واسطه داشتن ویژگی هایی همچون تبحر در کشتی، توان بالای بدنی، چالاکی، جوانمردی، تواضع و اخلاق نکو بسیار محبوب بوده است. این پهلوان نامدار ایرانی که در جوانی به شغل پوستین دوزی اشتغال داشته است در شهرها و کشورهای مختلفی به کشتی گیری پرداخته است. پوریای ولی در جوانی دچار تحولی عظیم می شود که مسیر زندگی وی را متحول می کند. از این پهلوان نامدار که در ردیف شاعران نیز قرار می گیرد داستان ها و افسانه های بسیاری بر سر زبان هاست. آرامگاه پوریای ولی در خوی که یکی از جاهای دیدنی خوی به شمار می رود اما در مورد محل دفن این پهلوان نامدار نظریات متناقضی وجود دارد.
مقبره های پوریای ولی در کجاست؟
هم اکنون سه مقبره به وی منتسب است، یکی در خیوه در کشور ازبکستان و دیگری در گیلان و در نزدیکی فومن و صومعه سرا و آخری نیز در شهر خوی واقع شده است. در این میان با توجه به سند موثق بدست آمده از عهد صفوی پهلوان پوریای از اهالی خوی و سلماس بوده و در نهایت در همین شهر از دنیا رفته است و احتمالا مقبره منسوب به پوریای ولی در شهر خیوه نیز متعلق به پسر پوریای ولی محمو قتال بن پوریای ولی است که در طول تاریخ به اشتباه به مقبره پوریای ولی منتسب شده است. مقبره موجود در فومن نیز در واقع تنها یک مرکز یاد بود برای پوریای ولی است که در طی قرون گذشته ساخته شده است. این مقبره در نزد اهالی شهر خوی به مقبره پیر ولی شهره است.
در برخی منابع تاریخی نیز به وضوح از پوریای ولی و سنگ قبر وی در شهر خوی یاد شده و تاریخ وفات وی نیز به سال 722 هجری قمری ذکر شده است. به طور کلی پنج منبع تاریخی معتبر از جمله کتاب مرآت الشرق پوریای ولی را از اهالی خوی دانسته و مقبره وی را در این شهر می دانند. در سال های اخیر یادمانی بر فراز مقبره پوریای ولی ساخته شده است که در گورستان پیرولی شهر خوی قرار دارد و از چهار ستون سنگی و یک سقف که حفره ای در میان آن قرار دارد تشکیل شده است. در کنار این یادمان انگشتری با حکاکی پوریای ولی قرار دارد که جلوه زیبایی را بوجود آورده است. این یادمان به همت خیرین شهر خوی و بنیاد پوریای ولی ساخته شده است.
همچنین پوریای ولی در زمان خود شاعر بود و رباعیات وی در بین شاگردانش اعتبار فراوانی داشت. برخی پوریای ولی را یکی از عوامل پیشرفت ادبیات آسیای مرکزی و ایران می دانند. اکثر رباعیات پوریای ولی گرایش به خیام سرودن دارد. به طور کلی علاقه محمود خوارزمی (پوریای ولی) به افکار فلسفی و اجتماعی است.
جاذبه های دیدنی شهر خوی
به شهر خوی که سفر کردید از دیگر جاذبه های منطقه نیز دیدن فرمایید. در ادامه چند مورد از جاذبه های شهر خوی را دیدن فرمایید. پل خاتون، مقبره علمدار، برج شمس تبریزی(مناره شمس تبریزی)، بازار تاریخی خوی ، دروازه سنگی خوی، مسجد مطلب خان، موزه خوی، امامزاده سید بهلول، ساختمان شهرداری خوی، کلیسای سورپ سرکیس از اماکن مذهبی خوی می باشند.
جالب است بدانید ولادت دقیق پوریای ولی مشخص نیست. اما در منابع مختلف اینطور ذکر شده که وی در سال 722 هجری فوت نموده است. اما برخی بر این معتقدند که سال ولادت او سال 653 بوده است. رباعیات پوریای ولی و مثنوی کنز الحقایق هم از پوریای ولی است. این مثنوی در سال 703 سروده شده است.
