کلمه اسپاخو از واژه پهلوی <<هسپ>> یا <<اسپ>> سرچشمه میگیرد که به مرور زمان اسپ به اسب تغییر یافته و این نشان دهنده این است که در زمان قدیم در این مناطق اسب های متعددی پرورش می یافتند.

ادغام گنبد وایوان در این بنا از نماد های معماری خراسان در زمان ساسانیان می باشد. همچنین  در این بنا از الگو پا فیلی که از پر استفاده ترین نوع معماری است استفاده شده است .

با توجه به لاشه های سنگ و ملات ساروج به کار رفته در این بنا باستان شناسان این بنا را متعلق به دوره ساسانیان اعلام کرده اند . ورودی اصلی این بنا به شکل ایوانی بلند با قوس گهواره ای ساخته شده است که گنبد خانه در سمت غرب آن تعبیه شده است و در دیوار های شمالی و جنوبی این آتشکده 9طاقچه کوچک به شکل مستطیل با ابعاد 30 الی 40 سانتی متری ، که قسمت فوقانی این طاقچه ها با سه تیر چوبی محکم از درخت ارس  پوشیده شده است .این آتشکده دارای سه ورودیو خروجی می باشد که نشانگر پیام زرتشتیان یعنی گفتار نیک، کردار نیک و پندار نیک می باشد .

از آنجا که این معبد دارای آتشدان و حفره هایی در سقف برای خروج دود  است احتمال اینکه این معبد توسط زرتشتیان ساخته شده باشد را بیشتر می کند. همچنین در اطراف این بنا قبرستانی وجود دارد که وضع دفن و مقبره سازی با نحوه تدفین مسمانان متفاوت است وقبرهابه صورت خانوادگی درکنار یکدیگر قرار گرفته اند و این ها گواه این هست که اقوام خاصی از زرتشتیان در این مناطق میزیستند و این بنا مربوط به آن ها است. 

درختان سر به فلک کشیده کاج و سرو اطراف این آتشکده را احاطه کرده اند.

مدت زمان لازم برای بازدید از این بنا حدود نیم ساعت می باشد .

این اتشکده در فهرست میراث ملی با شماره 1579 ثبت گردیده است.