سنگ نگاره ساسانی خان تختی یکی از جاذبه های تاریخی استان آذربایجان غربی است که در نزدیکی روستای خان تختی از توابع شهر سلماس قرار گرفته است. این سنگ نگاره جذاب متعلق به دوران ساسانی است و از قرن سوم میلادی به یادگار مانده است. سنگ نگاره خان تختی بر سینه کش کوه پیرچاووش قرار گرفته است و تصویر دو مرد پیاده و دو مرد سواره را به نمایش گذاشته است. این سنگ نگاره چیزی در حدود 2.5 الی 2.8 متر طول داشته و عرض آن نیز در حدود 5 متر است. آنطور که از تصویر بر می آید بین افراد سواره و افراد پیاده چیزی در حال رد و بدل شدن است. گمانه زنی های بسیاری درباره این سنگ نگاره تاریخی وجود دارد و بسیاری از باستان شناسان معروف اروپایی نیز از این سنگ نگاره بازدید کرده اند.
سلماس در قرون گذشته و بخصوص در دوران حکومت اشکانیان شهری مرزی بین امپراطوری ایران و امپراطوری رم بوده و همواره شاهد جنگ ها و رویارویی های بسیاری بوده است. اغلب باستان شناسان معتقدند که تصویر مربوط به افراد سواره در واقع متعلق به اردشیر پاپکان موسس سلسله ساسانیان و شاهپور اول فرزند اردشیر پاپکان و ولیعهد وی است. این دو پادشاه قدرتمند ساسانی همواره در مقابله با رومیان از موفقیت های بسیار برخوردار بوده و جزو پادشاهان مقتدر ساسانی به شمار می آیند. اما در مورد افراد پیاده گمانه زنی های مختلفی وجود دارد. برخی افراد پیاده اشراف ارمنی می دانند که درحال همپیمانی با پادشاهان ساسنی هستند. برخی دیگر این افراد را نجیب زادگان ارمنی و والریانوس پادشاه ارمنی می دانند که در حال اهدای هدایایی به پادشاهان ساسانی آن هم به هنگام فتح ارمنستان در نبرد آذرآبادگان توسط پادشاهان ساسانی هستند.
برخی دیگر اما نظر متفاوتی دارند و معتقدند افراد پیاده در واقع بزرگان خاندان های اشکانی سورن و اسپهبد هستند و این سنگ نگاره نمایانگر پیروزی اردشیر پاپکان بر شاهزادگان شورشی اشکانی و همچنین شکست رومیان و ارامنه در جریان نبرد آذرآبادگان و ارمنیه است. بر اساس نظر باستان شناسان این اثر متعلق به سال 238 میلادی است و از نظر ارزش قابل مقایسه با سنگ نگاره تنگاب فیروزآباد است. مسیر دستری به این سنگ نگاره تاریخی و ارزشمند که در کیلومتر 15 جاده سلماس به ارومیه قرار گرفته است توسط پلکانی سنگی و تراش خورده سهولت بخشیده شده تا همگان به راحتی بتوانند از این جاذبه تاریخی ارزشمند بازدید کنند.
