خانه مشروطه یا موزه مشروطه تبریز در واقع خانه شخصی حاج مهدی کوزه کنانی از تجار به نام بازار تبریز بوده است. خانه در سال 1247 ه.ش و توسط معماری به نام حاج ولی معمار که ایرانی و ساکن روسیه بود طراحی و ساخته می شود. خانه از جنس سنگ، خشت و آجر است و به سبک تمام خانه های اصیل ایرانی از بیرونی و اندرونی تشکیل شده است. خانه مشروطه مقر فرماندهی تبریز در ماجرای محاصره 11 ماهه تبریز بوده است. این خانه محل رفت و آمد افراد مهمی همچون ثقة الاسلام تبریزی، ستارخان و باقر خان بوده است و از این حیث نیز بسیار ارزشمند است.

با عبور از حیاط سرسبز و زیبای عمارت بنایی دو طبقه را می بینید  که در ابتدا دو ستون بلند در ایوان ورودی آن به چشم میخورد. درب ها و پنجره های خانه به هنر منبت کاری و کنده کاری آراسته شده است. سرستون ها نیز با هنر مقرنس و کنده کاری به زیبایی تزیین شده اند. با ورود به بنا تزئینات دوران قاجار بیشتر به چشم می آید. طبقه اول شامل شش اتاق و سرسرا است و در طبقه دوم طنبی که به سالنی بزرگ اطلاق می شود به همراه چند اتاق در سرسرا قرار گرفته است. این خانه نیز نورگیرهایی دارد که کلاه فرنگی نامیده میشود و دور تا دور آن با شیشه های رنگی آراسته شده است.

از این جاذبه گردشگری دیدن کنید : بازار فرش تبریز، بازاری بی نظیر

 

زیباترین بخش خانه سرسرای طبقه دوم آن است که با دربها و ارسیها منبت کاری شده و منقش به نقوش اسلیمی و شیشه هایی رنگی به زیبایی تمام آراسته شده است.  این سرسرا شاه نشین نیز نامیده می شود و دو راه پله از طبقه پایین به آن متصل می شود. در کنار سرسرا گوشواره های عمارت قرار دارند. سقف گوشواره ها چوبی بوده و با تزئیناتی به شکل هشت ضلعی آراسته شده است. این خانه تاریخی در سال 1354 در فهرست آثار ملی ثبت شده و در سال 1367 توسط سازمان میراث فرهنگی خریداری شده است. تا اواخر دهه هفتاد این بنا به عنوان اداره میراث فرهنگی مورد استفاده قرار می گرفت.

اما در آغاز دهه هشتاد بنا مرمت شده و به عنوان موزه مشروطیت آغاز به کار کرد. در این موزه مجسمه های ستار خان و باقرخان به همراه مجسمه چهره های تاثیرگذار مشروطه در تبریز، اسلحه کمری ستار خان و برخی لوازم شخصی، عکس های پادشاهان قاجار، فرمان مشروطه و سایر مدارک تاریخی، تابلو فرش مشروطه و ... به نمایش گذاشته شده است.