فرقی نمیکند تابستان باشد یا زمستان هر وقت قدم در شهر زنجان بگذارید بازار سنتی و تاریخی آن را پرغوغا خواهید دید. بازاری مسقف که یادگار دوران قاجار است و اگر چه مغازه ها و حجره هایش دیگر سر و شکلی کاملا مدرن به خود گرفته اند اما هنوز هم معماری قجری اش کاملا هویداست. بازاری که به سبک تمام بازارهای ایرانی راسته ها، سراها، تیمچه ها، کاروانسراها، چهارسوق ها، مساجد، حمام ها و بخش های مختلفی دارد و با حدود عمر دویست و اندی ساله اش هنوز هم پرطرفدار است و نبض اقتصادی شهر را در دست دارد.
بازار زنجان طولانی ترین بازار سرپوشیده ایران است که از خیابان سعدی جنوبی آغاز شده و در خیابان اصغریه به پایان می رسد. خیابان فردوسی اما در این مسیر یک کیلومتری بازار را به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم می کند. آنطور که به نظر می رسد بخش غربی قدیمیتر از بخش شرقی است. اگر چه داد و ستد مردم از دوران حکومت صفویه در همین مکان انجام می شده است اما سنگ بنای بازار در دوران حکومت آقا محمد خان قاجار گذاشته می شود و در نهایت ساخت این بازار زیبا در سال 1213 هجری قمری مقارن با حکومت فتحعلی شاه قاجار به پایان می رسد. اگر سر بلند کنید هنوز هم آثار زیبای هنر آجرچینی قاجاری را بر در و دیوار و سقف گنبدی زیبای بازار خواهید دید. سقفی مزین به طاقهای جناغی و ضربی و قوس های زیبا که طوری ساخته شده است که نه گرمای تابستان هوای داخل بازار را ناخوشایند کند و نه سرمای استخوان سوز زنجان، فعالیت کسبه و رفت و آمد مردم را تحت الشعاع قرار دهد.
بازار غربی بیشتر حال و هوای سنتی داشته و انواع محصولات روستایی و خوراکی را ارائه می دهد. در این قسمت دو سرای معروف ملک و گلشن قرار دارند که حالا جنبه انبار کالا داشته اما قرار است سرای زیبای ملک که یکبار در سال 1345 و بار دیگر در دهه نود مورد بازسازی قرار گرفته است به عنوان بازارچه صنایع دستی مورد استفاده قرار بگیرد. علاوه بر این سراها، گرمابه سنتی حاج داداش که چیزی در حدود 200 سال قدمت دارد از دیدنی های بازار زنجان است. مساجد تاریخی و قدیمی با معماری های چشمگیر و کاشی کاری های حیرت انگیز نیز از دیگر شگفتی های بازار است و چندین مسجد در راسته های مختلف بازار قرار دارد. مسجد چهل ستون، قائمی، مسجد جامع، مسجد ولیعصر و.... از مساجد تاریخی بازار زنجان هستند. بازار شرقی اما به روز تر است و به راست زرگرها و بازار قیصریه شناخته میشود. در این قسمت کالاهای لوکس تری ارائه می شود و اگر قصد خرید صنایع دستی و مس و چاقوی زنجان را داشته باشید می توانید به این قسمت مراجعه کنید.
یکی از شگفتی های این بازار 56 راه ورود اصلی و فرعی به بازار است که دسترسی به آن را از کوچه ها و خیابان های متعددی میسر می سازد. وجود 1000 باب حجره و مغازه در این بازار نشان از رونق کسب و کار بازار زنجان دارد. در این بازار وسیع انواع و اقسام کسب و کارها و صنایع دستی زیبای زنجان به چشم میخورد که بسیاری از نیازهای مردم را مرتفع می سازد. بازار هشت راسته دارد که به ترتیب به راسته زرگرها، جگرپزها، میوه فروش ها، رنگرزها، صندوق سازها، کلاه دوزها، سراج ها، کفاش ها و بزازها شهره است. گشت و گذار در این بازار سنتی و تاریخی قطعا حال و هوایتان را زیر و رو خواهد کرد.
