موزه قاجار تبریز یکی از چندین موزه شهر تبریز است که به طور تخصصی به نمایش آثار دوره قاجار می پردازد. به سبب اهمیت شهر تبریز در زمان حکومت قاجار و اقامت اغلب ولیعهدان قاجاری در این شهر، تبریز در دوران قاجار شاهد فراز و فرودهای بسیاری بوده است. این موزه در محل عمارت تاریخی امیر نظام گروسی پیشکار ناصرالدین شاه احداث شده است. امیر نظام مردی سیاستمدار بود که سفیر ایران در چندین کشور اروپایی و همچنین برای مدتی نیز وزیر ناصرالدین شاه بوده است. امیرنظام علاوه بر سیاست در عالم هنر و نویسندگی نیز دستی بر قلم داشته است. عمارت تاریخی امیرنظام گروسی یکی از باشکوهترین عمارتهای به جا مانده از عهد قاجار در شهر تبریز است که در محله تاریخی ششگلان تبریز قرار دارد. در سال 1370 این عمارت در فهرست آثار ملی ثبت شده و پس از بازسازی ها در سال 1384 به عنوان موزه قاجار مورد بهره برداری قرار گرفت. اگر به دیدن مقبره الشعرا تبریز رفته باشید یک پیاده راه زیبا شما را به این موزه تاریخی می رساند.
این بنای تاریخی و بسیار زیبا در دو طبقه احداث شده و حیاط وسیع این عمارت با گلکاری در دوسو بسیار چشم نواز است. چهار مسیر پلکانی شمارا به ورودی بنا می رساند. ایوانی وسیع که با 16 ستون زیبا و گچبری شده در سرستون ها و همچنین پنجره هایی یکدست و مشبک کاری شده آراسته شده است. سقف ایوان با گچبری های ظریف و همچنین آیینه کاری به شکل زیبایی تزئین شده است. با ورود به داخل بنا اتاق هایی با تزئینات گچبری و آیینه کاری مشاهده می کنید. در کنار اتاق ها تالارهای وسیع که اصطلاحا طنبی نامیده می شوند به چشم می خورد که به شکل زیبایی با گچبری و آیینه کاری ظریفی آراسته شده است. طبقه پایین یا زیرزمین بنا نیز با طاق های آجری و حوضی سنگی در وسط آن حوضخانه نامیده می شود. در هر یک از طبقات چندین تالار به نمایش آثار اختصاص یافته است.
در طبقه زیرزمین می توانید به تماشای تالار سنگ، تالار اسلحه، تالار شهرسازی و تالار رجال تبریزی بپردازید. در طبقه اول بنا هم تالارهایی به مضامین سکه، خاتم، آثار فلزی، ادوات موسیقی، ظروف آبگینه، ظروف چینی و همچنین قسمت بافته تعبیه شده است. علاوه بر آثار ظریف به نمایش درآمده در این تالارها مجموعه عکس های جذابی به نمایش گذاشته شده است که گاهی به دوران ناصرالدین شاه قاجار و ورود اولین دوربین های عکاسی به خاک ایران تعلق دارد. علاوه بر تابلو عکس های متخلف و جذاب مجسمه هایی نیز از مشاهیر و همچنین رجال مهم دوران قاجار در معرض دید عموم قرار گرفته که در نوع خود جذاب است. در این میان می توان به مجسمه قائم مقام رفاهانی، امیرکبیر و عباس میرزای ولیعهد اشاره کرد.
