قدیمی ترین نیایشگاه خشتی دنیا در ملایر
از جمله آثار قدمی و خشتی که از دوران قبل از هخامنشیان به جا مانده است، تپه ملایر است.تپه ملایر عنوان قدیمی ترین بنای تاریخی در دنیا را به خود اختصاص داده است.
تپه ملایر کجاست؟
کهن ترین نیایشگاه خشتی بر روی تپه ملایر قرار گرفته است . تپه ملایر که جلوه ی زیبایی از طبیعت را به نمایش می گذارد در 20 کیلومتری شمال غرب ملایر در روستای شوشاب و مشرف به جلگه شورکات قرار دارد . این تپه که از دیرباز مورد توجه گذشتگان واقع شده بود در سال 1346 به شماره 763 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
این اثر طی سال های 1346 تا 1356 هجری شمسی توسط باستان شناس بریتانیایی به نام دیوید استروناخ مورد کاووش قرار گرفت که طبق اسناد به دست آمده مشخص شد تپه سه طبقه بوده که هر طبقه در یک دوران خاص بنا شده است. طبقه اول آن که مربوط به دوران ماد می شود مهم ترین و اصلی ترین طبقه آن است که در قرن هشتم پیش از میلاد ساخته شده است و طبقه دوم آن در زمان هخامنشیان ساخته شده است و طبقه سوم آن مربوط به حکومت ساسانیان است. این تپه که از کهن ترین بناهای بشر به شمار می رود
ارگ نوشیجان نام گرفته است و در کل به ارتفاع 40 متر می رسد. نوشیجان که به معنی جایگاه نوش یا انوش می باشد نام بانویی است که در این منطقه حکومت می کرد که به دستور او برای جلوگیری از ورود دشمن دور ارگ را یک حصار خشتی و مرتفع کشیدند .
امکانات تپه ملایر
در این ارگ 12 ستون وجود دارد که پایه تمامی آن ها سنگی و بدنه چوبی است این بخش که به تالار ستون دار آپادانا شهره است در زمان هخامنشیان ساخته شد و طبق فرضیه های موجود این تالار الگویی برای ساختن تالار ستون تخت جمشید بوده است .
از قسمت های مهم ارگ وجود آتشکده ای است که در قسمت غربی واقع شده است و در زمان مادها ایجاد شد این آتشکده قدیمی تریناثر حکومت ماد ها است اما در دهه های بعد آتشکده دوم نیز بنا شد که به شکل هشت ضلعی است و در کنار آن تعدادی پله هم وجود دارد که به طبقه بالا می رسد همچنین تعداد زیادی اتاق و انبار جهت نگه داری آذوقه وجود دارد که از سقف تخم مرغ شکلی برخوردار هستند و دردیواره های آنان منافذی برای تهویه هوا تعبیه شده است.
آثار به جامانده از تپه ملایر
این ارگ که زمانی محل سکونت انسان ها در دوره های مختلف بوده است آثار ارزشمندی را از آن زمان به جای گذاشته است که در این میان می توان به سیگلو ها اشاره کرد سیگلو پول هایی از جنس نقره توخالی و مارپیچی شکل هستند که از زمان مادها به جای مانده است. آنچه این بنا را منحصر به فرد کرده است سالم ماندن و عدم بازسازی آن است و این امر منجرب به ناشناخته ماندن قسمت هایی از آن شده است. ارگ نوشیجان که در زمره جاذبه تاریخی قرار دارد همه ساله مورد استقبال گرم گردشگران قرار می گیردکه جهت رفاه حال بازدیدکنندگان سازه هایی از قبیل کمپینگ و سرویس بهداشتی ساخته شده است.
