بند بهمن کوار، قدیمی ترین سد ایران
این اثر کهن و تاریخی و از جمله جاهای دیدنی کوار، دارای کانال دست کند بسیار جالب توجهی است که تاکنون ناشناخته باقی مانده و می تواند نامی بلند در زمره سازه های آبی کشور داشته باشد.
فاصله بند بهمن کوار تا شیراز
بند بهمن کوار یکی از قدیمی ترین جاذبه های طبیعی کوار است. بند در زبان فارسی میانه به معنای سد است و بند بهمن کوار نیز قدیمی ترین سد ساخته شده در ایران است که هم اکنون نیز مورد استفاده قرار می گیرد. بند بهمن کوار در 10 کیلومتری شهر کوار و در مسیر جاده شیراز به فیروزآباد و بر روی رودخانه قره آقاج ساخته شده است و تمام دشت وسیع کوار را سیراب می کند و آب مورد نیاز بیش از بیست روستای اطراف را نیز تامین می کند. بند بهمن از سنگ های کوهستان های اطراف و کف رودخانه ساخته شده و ملات ساروج آن را بسیار مستحکم کرده است به طوری که پس از گذشت بیست و اندی قرن هنوز پابرجاست.
جاهای دیدنی بند بهمن کوار
این بند در محلی ساخته شده است که دو دیواره کوههای مجاور رودخانه بسیار به یکدیگر نزدیک شده و سبب شده تا بخشی از بند بر روی دیواره کوهستان و بخشی دیگر بر روی رودخانه قره آقاج ساخته شود. همین امر سبب استحکام بیشتر بند بهمن شده است. در بخشی از بند و بر روی دیواره کوه نیز دریچه ای قرار دارد که آب پشت سد از آن طریق خارج شده و وارد دشت کوار می شود. این سد سبب می شده تا به هنگام طغیان رودخانه آب با فشار و نیروی تمام به سد برخورد کرده و بعد از از دست دادن نیرو و کاهش سرعت حرکت آب از سد خارج شده و وارد دشت کوار شود. هدف از ساختن بند بهمن ایجاد یک مسیر انحرافی در مسیر حرکت رودخانه بوده است.
جاذبه های بند بهمن کوار شیراز
علاوه بر انحراف در مسیر حرکت آب این بند سبب بالا آمدن سطح آب رودخانه در پشت سد می شده است. این سد بیش از یکصد و بیست متر طول داشته و ارتفاع آن در قسمت های مختلف متفاوت است به طوری که در بالاترین قسمت سد ارتفاع آن به 9 متر می رسد. گرچه اطلاع دقیقی از سازنده پل و یا زمان دقیق ساخت آن در دست نیست اما این پل در متون تاریخی به اردشیر یکم پادشاه سلسله هخامنشی نسبت داده شده است که بهمن نامیده می شده است به همین دلیل بند نیز به بند بهمن شهره شده است. برخی دیگر ساخت بند را به سلسله ساسانی نسبت داده و قباد پادشاه ساسانی بنیانگذار کوار را سازنده این سد تاریخی می دانند. این بند در طول تاریخ بارها توسط سلسله های مختلف تاریخی مورد بازسازی قرار گرفته است و آخرین بازسازی آن نیز در تاریخ 1326 هجری شمسی صورت گرفته است. منظره سرسبز و چشم نواز اطراف بند بهمن سبب شده تا دشت کوار به یکی از تفرجگاه های اصلی این شهر مبدل شود.
