در فاصله نیم کیلومتری گنبد سلطانیه یک آرامگاه خشتی قرار دارد که در کنار آن بقایای یک خانقاه نیز به چشم میخورد. این آرامگاه و خانقاه که به چلبی اوغلی شهره است، بنابر نظر برخی کارشناسان مقبره حسام الدین حسن چلبی از مریدان مشهور مولانا است که در قرن هشتم میلادی ساخته شده است. این احتمال می رود که حسام الدین چلبی که به نزد سلطان محمد خدابنده آمده بود در سلطانیه از دنیا می رود و همانجا به خاک سپرده می شود. پیدا شدن یک کتیبه که نام شیخ براق بر روی آن حک شده بود این گمان را تقویت می کند که جسد شیخ در سال 707 توسط شاگردانش از گیلان به سلطانیه منتقل شده است.
تنها تاریخ به دست آمده از این بنا کتیبه ای است که وقف نامه ای را در سال 733 ه.ق نشان می دهد اما در مورد تاریخ ساخت آرامگاه-خانقاه حدسیات متفاوتی وجود دارد. برخی خانقاه را قدیمی تر دانسته و برخی دیگر مقبره را در تاریخ ساخت مقدم می دانند، اما همه متفق القول هستند که این بنا در قرن هشتم میلادی ساخته شده است. بنای چلبی اوغلی از دو قسمت تشکیل شده است که در یک حیاط چهارضلعی قرار گرفته است. اولین بنا که در ضلع جنوبی قرار گرفته است مربوط به آرامگاه است. بنای آرامگاه تماما خشتی، هشت ضلعی بوده که بر فراز آن یک گنبد با ساقه ای بلند قرار گرفته است. بر روی دیوارهای 17.5 متری این هشت ضلعی طاق نماهایی با تزیین آجرجینی به چشم می خورد.
این برج آجری به جز آجرچینی هیچ تزیین دیگری ندارد و گنبد نیز کاملا ساده و بدون کاشی کاری است. در داخل این آرامگاه ابتدا یک محراب با مقرنس کاری و گچ بری زیبا و چند طاق نمای آراسته به مقرنس کاری به چشم می خورد. در کف آرامگاه حفره هایی قرار دارد که به سرداب منتهی می شود. مزار شیخ و همچنین چند قبر دیگر در این قسمت قرا ر گرفته که به احتمال زیاد قبور شاگردان و مریدان شیخ است. بنای دوم خانقاهی است که از یک صحن اصلی و مرکزی تشکیل شده است. این صحن محل برگزاری سماع گروهی بوده است. در دو طرف این صحن مرکزی حجره های شاگردان و مریدان به صورت بنایی دو طبقه شامل رواق قرار داشته است.
ورودی خانقاه در ضلع شمالی قرار داشته و در ضلع جنوبی ایوانی قرار دارد که دو تالار در دو سمت آن واقع شده است. این تالارها جمع خانه نام دارد و محل اقامت فقرا و همچنین خادمان بنا بوده است. خود ایوان که به سمت قبله قرار گرفته، محرابی بسیار زیبا آراسته به مقرنس کاری و گچ بری های ظریف به چشم می خورد. کف این ایوان نیز با سنگ مرمر مفروش شده است. این بنا ملحقات دیگری همانند آشپزخانه و حمامو ... نیز داشته است. مجموعه حجره های این خانقاه در چند سال اخیر مرمت شده و تبدیل به یک هتل شده است. در این مجموعه کافی شاپ و رستوران زیبایی نیز تعبیه شده است.
