رصدخانه مراغه را چه کسی ساخت؟
از زمان های دور تاکنون ایرانیان در علوم مختلف دست داشته اند؛ آثار باقی مانده از تاریخ، بیانگر این است که ایرانی ها در هر دوره تاریخی نسبت به زمان خود پیشرفت های بسیاری داشته اند و این موضوع را در ساخت بناها و شهرسازی خود نیز تا حدی نشان داده اند. یکی از این آثار، رصدخانه مراغه می باشد که از جمله جاهای دیدنی مراغه بشمار می رود.
اولین رصدخانه ایران نزدیک به 800 سال قبل در شهر مراغه و به همت دانشمند، منجم، فیلسوف و ریاضیدان والا مقام ایرانی خواجه نصیرالدین طوسی بنا گردید. در روزگاری که هیچ تجهیزات علمی و تخصصی برای علم نجوم وجود نداشت رصدخانه مراغه در استان آذربایجان شرقی بنا گردید. با توجه به آنکه ساخت آن در حکومت ایلخانیان و دوره هلاکو خان بوده، از رصدخانه مراغه به عنوان یکی از جاهای تاریخی مراغه نام برده، قرن ها به عنوان یکی از پیشرفته ترین مراکز تخصصی نجوم شناخته می شده است. این رصد خانه تنها برای کشف رموز ستارگان تاسیس نگردید بلکه غالب رشته های علمی در آن تدریس شده، کاشف دلیل پیدایش رنگین کمان، یعنی قطب الدین شیرازی از جمله مشاهیر فرهیخته ایست که در رصدخانه مراغه به آموزش سایر علوم، به علاقه مندان همت فراوان گمارد.
بر فراز تپه طالب خان و در مجاورت روستایی به همین نام در شهر مراغه، بقایای رصدخانه مراغه، اولین رصدخانه ایران را می توانید مشاهده نمایید. برای اشراف بهتر و امکان دید همه جانبه تر، این بنا در ارتفاعات ساخته شده، به گواه تاریخ، دریاچه ارومیه از رصدخانه مراغه قابل رویت بوده است.
فخرالدین مراغه ای معمار معروف روزگار ایلخانی مامور ساخت این بنا می شود و خواجه از محل در آمد اوقاف سراسر کشور هزینه ساخت رصدخانه را تامین میکند. رصدخانه مراغه که قبل از اختراع تلسکوپ ساخته شده است، جزو مجهزترین رصدخانه های جهان بوده که به مدت سه قرن بی رقیب بوده است. ساخت رصدخانه مراغه بیش از یک دهه زمان می برد و در کنار آن مدرسه و کتابخانه ای مجهز و یک مرکز علمی برای تبادل آرای دانشمندان ساخته می شود. در این مرکز به غیر از نجوم و رصد ستارگان علوم و فنون مختلفی توسط دانشمدان مطرح از سراسر جهان آموزش داده می شده است.
زلزله مهیب اواسط قرن هشت میلادی سبب نابودی این اثر فاخر می شود. امروزه یک چادر سفید در تپه طالب خان بر روی بقایای رصدخانه مراغه قرار گرفته است. بقایای برج مرکزی رصدخانه در این منطقه قرار دارد، یرجی که به نظر باستان شناسان به صورت یک استوانه بوده است. بقایای سدس سنگی، ابزاری برای اندازه گیری دقیق ارتفاع ستارگان، نیز هنوز هویداست. کاوش های باستان شناسی فراوانی در طی یک قرن گذشته در این منطقه انجام شده است و آثار ظروف سفالی، شیشه و ابزار رصد و ... در این منطقه بدست آمده است.
از جالب ترین اکتشافات این منطقه غارهایی در پایین دست رصد خانه است که احتمالا در ابتدا پرستشگاهی برای پیروان آئین مسیحیت بوده است اما بعدها توسط دانشمندان مورد استفاده قرار می گیرد.
مشخصات :
نظر شما در مورد این جاذبه ؟